by #ပိုပိုေဇာ္(သဘာဝအားအင္)February 13, 2014 at 12:12am
သံလြင္ဆီသံလြင္ဆီဆိုတာ သံလြင္သီးကေနရရွိတဲ့ အဆီၿဖစ္ၿပီး သံလြင္သီးကို Olea europaea ; မ်ိဳးရိုး Oleaceae လို႔ မွတ္ သားႏိုင္ပါတယ္ ။ သံလြင္ဆီကို ေယဘူယ်အားၿဖင့္ ခ်က္ၿပဳတ္ၿခင္း အလွအပေရးရာ ၊ ေဆး၀ါးထုတ္လုပ္ၿခင္း ၊ ဆပ္ၿပာ နဲ႔ ေလာင္စာဆီေတြ အၿဖစ္လည္းအ သံုးၿပဳႏိုင္ပါတယ္ ။ ကမၻာတ၀ွမ္းလံုးမွာ သံလြင္ဆီကို အသံုးၿပဳၾကၿပီး အထူး သၿဖင့္ ေၿမထဲပင္လယ္အနီးတ၀ိုက္ ေဒသေတြမွာ အသံုးမ်ားၾကပါတယ္ ။
သံလြင္ဆီမွာဘာေတြပါလဲ ?
သံလြင္ဆီမွာ အဓိကအားၿဖင့္ ေရာေႏွာေနတဲ့ triglyceride အစုအေ၀းေတြၿဖစ္တဲ့ oleic acid , palmitic acid နဲ႔ တၿခား fatty acids ေတြနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းထားပါ့တယ္ ။ ဒါ့အၿပင္ squalene 0.7 % နဲ႔sterols အနည္းငယ္ လည္းပါ၀င္ ပါတယ္ ။ သံလြင္ဆီက ပါ၀င္ဖြဲ႔စည္းမႈဟာ ေနရာေဒသ ၊ စိုက္ပ်ိဳး ရိတ္သိမ္းခ်ိန္ ၊ အဆီထုတ္ယူမႈ နည္း နဲ႔ ရာသီ ဥတုေတြအေပၚမူတည္ပါတယ္ ။ သံလြင္ဆီမွာ သဘာ၀ ထုတ္ကုန္ေတြၿဖစ္တဲ့ ဓါတ္တိုးဆန္႔က်င္ ပစၥည္း ေတြပါ၀င္ၿပီး အေခ်ာမသတ္ရေသးတဲ့ အဆီ extra-virgin unprocessed olive oil ဟာ သူ႔ရဲ႕ ခါးသက္ တဲ့ အရသာရယ္ စူးရွတဲ့ အရသာရယ္ဟာ tyrosl , hydroxytyrosol , oleocanthal နဲ႔ oleuropein စတဲ့ ဓါတ္ေတြ ပါ၀င္တဲ့အတြက္ၿဖစ္ပါတယ္ ။
အာဟာရႏွင့္ က်န္းမာေရး အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ား
ေလ့လာစမ္းသပ္မႈေတြအရ အစားအေသာက္ထဲမွာ monunsaturated fats ေတြ မ်ားမ်ားစားစား ပါ၀င္ေနၿခင္းဟာ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းနဲ႔ ႏွလံုးေသြးေၾကာ အဆီဖံုးေရာဂါေတြ ကို ေလ်ာ့ က်ေစ တယ္ လို႔ သိရပါ တယ္ ။ ဒါဟာ အေရးၾကီးပါတယ္ ။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ သံလြင္ဆီမွာ monounsaturated fats ေတြအမ်ား အၿပားပါ ၀င္ေနၿပီး အထူးသၿဖင့္ oleic acid ပဲၿဖစ္ပါတယ္ ။ US မွာဆိုရင္ သံလြင္ဆီထုတ္ ကုန္ေတြမွာ ထုတ္ လုပ္သူေတြက ေအာက္ပါတိုင္း က်န္းမာေရး အေၾကာင္းေတြေရးထားေလ့ရွိတယ္ ။
- သံလြင္ဆီ ၂၃ ဂရမ္ ေန႔ စဥ္ေပးၿခင္းၿဇင့္ ႏွလံုးေသြးေၾကာ အဆီဖံုးႏွင့္ ႏွလံုးေသြးေၾကာ က်ဥ္းေရာဂါအားေလ်ာ့ နည္းေစႏိုင္ ပါတယ္ ။ ဒါဟာ သံလြင္ဆီမွာပါတဲ့ monounsaturated fats ေၾကာင့္ၿဖစ္ပါတယ္ ။ ဒီလို ေကာင္း က်ိဳးေတြကို ရရွိဖို႔အတြက္ သံလြင္ဆီဟာ saturated fat ေတြေနရာမွာ အစားထိုးႏိုင္ၿပီး သင္တစ္ေန႔တာ စားေသာက္ တဲ့ကယ္လီရီ အေရအတြက္ကိုလည္း မမ်ားေစပါဘူး ။
ဒီလို ဆံုးၿဖတ္ခ်က္ကို ၂၀၀၄ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာ ၁ရက္ေန႔မွာ FDA ကေၾကၿငာခဲ့ၿပီး ဒီလို အလားတူ စာတမ္းမ်ိဳးကို omega-3 fatty acids ေတြပါ၀င္တဲ့ မက္မြန္ေစ့နဲ႔ ဘန္ေလွ်ာင္ပင္ေစ့တို႔မွာလည္း ေၾကာ္ၿငာဖို႔ ခြင့္ၿပဳခဲ့ပါတယ္ ။
သံလြင္ဆီဟာ ႏွလံုးက်န္းမာေရးကို အလြန္အေထာက္အကူၿပဳေၾကာင္း စမ္းသပ္မႈေတြအမ်ားၾကီးရွိခဲ့ပါတယ္ ။ အထူး သၿဖင့္ ကိုလက္စထေရာ ကိုပံုမွန္ လည္ပတ္ေစၿပီး LDL cholesterol ကို ဓါတ္တိုးေစပါတယ္ ။ ဒါ့အၿပင္ သံလြင္ ဆီမွာ အေရာင္က်ေစတယ္ ၊ ေသြးခဲတာကို ဆန္႔က်င္ၿခင္း ၊ ေသြးတိုးေရာဂါကို သက္သာေစၿခင္း နဲ႔ ေသြးေၾကာက်ယ္ေစၿခင္းစတဲ့ စြမ္းရည္ေတြရွိပါတယ္ ။
အခ်ိဳ႕ေသာေလ့လာမႈေတြအရ သံလြင္ဆီရဲ႕ Phenolic ပါ၀င္မႈဟာ ႏွလံုးကိုကာကြယ္ေပးႏုိင္တဲ့ အစြမ္းသတိၱရွိ တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္ ။ သံလြင္ဆီကို ေရရွည္သာအသံုးၿပဳမယ္ဆိုရင္ ေသြးလႊတ္ေၾကာနံရံေတြရဲ႕ က်ံဳ႕ႏိုင္ဆန္ ႔ႏုိင္စြမ္း အားကို မ်ားေစၿပီး ေသြးေၾကာေတြရဲ႕ stress ကိုနည္းေစပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ ႏွလံုး တိုက္ခိုက္ခံရ မႈနဲ႔ ေလၿဖတ္ၿခင္း ကိုလည္း ကာကြယ္ေပးႏုိင္ၿပန္ပါတယ္ ။အေရၿပားနဲ႔ သံလြင္ဆီ
သံလြင္ဆီရဲ႕ ေကာင္းက်ိဳးေတြအရ သံလြင္ဆီကို လိမ္းေဆးအလွဆီအေနနဲ႔လည္း ထုတ္လုပ္လာၾကပါၿပီ ။ အထူးသၿဖင့္ Extra virgin olive oil ဟာ အေရၿပားကို moisturizing စြမ္းရည္ေပးၿပီးေၿခာက္ေသြ႔တဲ့ အေရၿပား ပိုင္ရွင္ေတြအတြက္ သင့္ေလွ်ာ္ပါတယ္ ။ ဒါ့အၿပင္ OCM ဆိုတာဟာ Oil cleansing method ၿဖစ္ၿပီး မ်က္ႏွာကို extra virgin olive oil , castor oil နဲ႔တၿခားနံသာဆီေတြ ေပါင္းၿပီး သန္႔စင္ေစတဲ့ နည္းတစ္မ်ိဳးလည္းၿဖစ္ပါတယ္ ။ နားအတြင္းပိုင္းသန္႔စင္ဖို႔ကို လည္းတစ္ခ်ိဳ႕ အသံုးၿပဳၾကပါေသးတယ္ ။ သံလြင္ဆီကုိ မ်က္ႏွာနဲ႔ တၿခားခႏၶာကိုယ္ က အေမႊးေတြဖယ္ရွားသုတ္သင္ဖို႔အတြက္ shaving oil အေနနဲ႔လည္းအသံုးၿပဳႏိုင္ပါေသးတယ္ ။ စမ္းသပ္မႈေတြ အရ သံလြင္ဆီလိမ္းေပးၿခင္းၿဖင့္ သံလြင္ဆီနဲ႔ UVB rays ေတြထိေတြ႔ရင္ က်ဴမာနဲ႔ အေရၿပားကင္ဆာေတြကို ကာကြယ္ေပးႏုိင္တဲ့အစြမ္းလည္း ရွိေနၿပန္ပါတယ္ ။
သံလြင္ဆီဟာ အလာ့ဂ်စ္ ဓါတ္မတည့္မႈေတြမၿဖစ္ေစႏုိင္ပါဘူး ။ သံလြင္ဆီမွာ ၀မ္းေပ်ာ့ေစတဲ့ laxative စြမး္ရည္ ရွိၿပီး ဒါေၾကာင့္ သူ႔ကို stool softener အၿဖစ္သံုးႏိုင္ပါတယ္ ။ ဒါ့အၿပင္ အူေတြက်ံဳ႕တာ ကိုလည္း တား ဆီးေပးႏုိင္ပါတယ္ ။ သံလြင္ဆီမွာပါတဲ့ Oleocanthal ဟာ cyclooxygenase (COX) အင္ဇုိင္းကို တား ဆီးေပး တဲ့ Non-selective inhibitor လည္းၿဖစ္ပါတယ္ ။ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးထဲက ibuprofen နဲ႔သြားဆင္ ပါတယ္ ။
သံလြင္ဆီရဲ႕ ေကာင္းက်ိဳးေတာ္ေတာ္မ်ားဟာ ထပ္ၿပီး ရွာေဖြရရင္ေတာ့ ေၿပာကုန္ႏုိင္မယ္မထင္ပါဘူး ။ ဒါေၾကာင့္ အစြမ္း ထက္ သံလြင္ဆီရဲ႕ ေကာင္းက်ိဳးကို ေဖာ္ၿပေပးရင္း ဒီတင္ပဲရပ္နားပါရေစ ။
သက္တန္႔ခ်ိဳ
Ref : wikipedia
photo copy from google search
originally posted by thettantcho
သံလြင္ဆီသံလြင္ဆီဆိုတာ သံလြင္သီးကေနရရွိတဲ့ အဆီၿဖစ္ၿပီး သံလြင္သီးကို Olea europaea ; မ်ိဳးရိုး Oleaceae လို႔ မွတ္ သားႏိုင္ပါတယ္ ။ သံလြင္ဆီကို ေယဘူယ်အားၿဖင့္ ခ်က္ၿပဳတ္ၿခင္း အလွအပေရးရာ ၊ ေဆး၀ါးထုတ္လုပ္ၿခင္း ၊ ဆပ္ၿပာ နဲ႔ ေလာင္စာဆီေတြ အၿဖစ္လည္းအ သံုးၿပဳႏိုင္ပါတယ္ ။ ကမၻာတ၀ွမ္းလံုးမွာ သံလြင္ဆီကို အသံုးၿပဳၾကၿပီး အထူး သၿဖင့္ ေၿမထဲပင္လယ္အနီးတ၀ိုက္ ေဒသေတြမွာ အသံုးမ်ားၾကပါတယ္ ။
သံလြင္ဆီမွာဘာေတြပါလဲ ?
သံလြင္ဆီမွာ အဓိကအားၿဖင့္ ေရာေႏွာေနတဲ့ triglyceride အစုအေ၀းေတြၿဖစ္တဲ့ oleic acid , palmitic acid နဲ႔ တၿခား fatty acids ေတြနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းထားပါ့တယ္ ။ ဒါ့အၿပင္ squalene 0.7 % နဲ႔sterols အနည္းငယ္ လည္းပါ၀င္ ပါတယ္ ။ သံလြင္ဆီက ပါ၀င္ဖြဲ႔စည္းမႈဟာ ေနရာေဒသ ၊ စိုက္ပ်ိဳး ရိတ္သိမ္းခ်ိန္ ၊ အဆီထုတ္ယူမႈ နည္း နဲ႔ ရာသီ ဥတုေတြအေပၚမူတည္ပါတယ္ ။ သံလြင္ဆီမွာ သဘာ၀ ထုတ္ကုန္ေတြၿဖစ္တဲ့ ဓါတ္တိုးဆန္႔က်င္ ပစၥည္း ေတြပါ၀င္ၿပီး အေခ်ာမသတ္ရေသးတဲ့ အဆီ extra-virgin unprocessed olive oil ဟာ သူ႔ရဲ႕ ခါးသက္ တဲ့ အရသာရယ္ စူးရွတဲ့ အရသာရယ္ဟာ tyrosl , hydroxytyrosol , oleocanthal နဲ႔ oleuropein စတဲ့ ဓါတ္ေတြ ပါ၀င္တဲ့အတြက္ၿဖစ္ပါတယ္ ။
အာဟာရႏွင့္ က်န္းမာေရး အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ား
ေလ့လာစမ္းသပ္မႈေတြအရ အစားအေသာက္ထဲမွာ monunsaturated fats ေတြ မ်ားမ်ားစားစား ပါ၀င္ေနၿခင္းဟာ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းနဲ႔ ႏွလံုးေသြးေၾကာ အဆီဖံုးေရာဂါေတြ ကို ေလ်ာ့ က်ေစ တယ္ လို႔ သိရပါ တယ္ ။ ဒါဟာ အေရးၾကီးပါတယ္ ။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ သံလြင္ဆီမွာ monounsaturated fats ေတြအမ်ား အၿပားပါ ၀င္ေနၿပီး အထူးသၿဖင့္ oleic acid ပဲၿဖစ္ပါတယ္ ။ US မွာဆိုရင္ သံလြင္ဆီထုတ္ ကုန္ေတြမွာ ထုတ္ လုပ္သူေတြက ေအာက္ပါတိုင္း က်န္းမာေရး အေၾကာင္းေတြေရးထားေလ့ရွိတယ္ ။
- သံလြင္ဆီ ၂၃ ဂရမ္ ေန႔ စဥ္ေပးၿခင္းၿဇင့္ ႏွလံုးေသြးေၾကာ အဆီဖံုးႏွင့္ ႏွလံုးေသြးေၾကာ က်ဥ္းေရာဂါအားေလ်ာ့ နည္းေစႏိုင္ ပါတယ္ ။ ဒါဟာ သံလြင္ဆီမွာပါတဲ့ monounsaturated fats ေၾကာင့္ၿဖစ္ပါတယ္ ။ ဒီလို ေကာင္း က်ိဳးေတြကို ရရွိဖို႔အတြက္ သံလြင္ဆီဟာ saturated fat ေတြေနရာမွာ အစားထိုးႏိုင္ၿပီး သင္တစ္ေန႔တာ စားေသာက္ တဲ့ကယ္လီရီ အေရအတြက္ကိုလည္း မမ်ားေစပါဘူး ။
ဒီလို ဆံုးၿဖတ္ခ်က္ကို ၂၀၀၄ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာ ၁ရက္ေန႔မွာ FDA ကေၾကၿငာခဲ့ၿပီး ဒီလို အလားတူ စာတမ္းမ်ိဳးကို omega-3 fatty acids ေတြပါ၀င္တဲ့ မက္မြန္ေစ့နဲ႔ ဘန္ေလွ်ာင္ပင္ေစ့တို႔မွာလည္း ေၾကာ္ၿငာဖို႔ ခြင့္ၿပဳခဲ့ပါတယ္ ။
သံလြင္ဆီဟာ ႏွလံုးက်န္းမာေရးကို အလြန္အေထာက္အကူၿပဳေၾကာင္း စမ္းသပ္မႈေတြအမ်ားၾကီးရွိခဲ့ပါတယ္ ။ အထူး သၿဖင့္ ကိုလက္စထေရာ ကိုပံုမွန္ လည္ပတ္ေစၿပီး LDL cholesterol ကို ဓါတ္တိုးေစပါတယ္ ။ ဒါ့အၿပင္ သံလြင္ ဆီမွာ အေရာင္က်ေစတယ္ ၊ ေသြးခဲတာကို ဆန္႔က်င္ၿခင္း ၊ ေသြးတိုးေရာဂါကို သက္သာေစၿခင္း နဲ႔ ေသြးေၾကာက်ယ္ေစၿခင္းစတဲ့ စြမ္းရည္ေတြရွိပါတယ္ ။
အခ်ိဳ႕ေသာေလ့လာမႈေတြအရ သံလြင္ဆီရဲ႕ Phenolic ပါ၀င္မႈဟာ ႏွလံုးကိုကာကြယ္ေပးႏုိင္တဲ့ အစြမ္းသတိၱရွိ တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္ ။ သံလြင္ဆီကို ေရရွည္သာအသံုးၿပဳမယ္ဆိုရင္ ေသြးလႊတ္ေၾကာနံရံေတြရဲ႕ က်ံဳ႕ႏိုင္ဆန္ ႔ႏုိင္စြမ္း အားကို မ်ားေစၿပီး ေသြးေၾကာေတြရဲ႕ stress ကိုနည္းေစပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ ႏွလံုး တိုက္ခိုက္ခံရ မႈနဲ႔ ေလၿဖတ္ၿခင္း ကိုလည္း ကာကြယ္ေပးႏုိင္ၿပန္ပါတယ္ ။အေရၿပားနဲ႔ သံလြင္ဆီ
သံလြင္ဆီရဲ႕ ေကာင္းက်ိဳးေတြအရ သံလြင္ဆီကို လိမ္းေဆးအလွဆီအေနနဲ႔လည္း ထုတ္လုပ္လာၾကပါၿပီ ။ အထူးသၿဖင့္ Extra virgin olive oil ဟာ အေရၿပားကို moisturizing စြမ္းရည္ေပးၿပီးေၿခာက္ေသြ႔တဲ့ အေရၿပား ပိုင္ရွင္ေတြအတြက္ သင့္ေလွ်ာ္ပါတယ္ ။ ဒါ့အၿပင္ OCM ဆိုတာဟာ Oil cleansing method ၿဖစ္ၿပီး မ်က္ႏွာကို extra virgin olive oil , castor oil နဲ႔တၿခားနံသာဆီေတြ ေပါင္းၿပီး သန္႔စင္ေစတဲ့ နည္းတစ္မ်ိဳးလည္းၿဖစ္ပါတယ္ ။ နားအတြင္းပိုင္းသန္႔စင္ဖို႔ကို လည္းတစ္ခ်ိဳ႕ အသံုးၿပဳၾကပါေသးတယ္ ။ သံလြင္ဆီကုိ မ်က္ႏွာနဲ႔ တၿခားခႏၶာကိုယ္ က အေမႊးေတြဖယ္ရွားသုတ္သင္ဖို႔အတြက္ shaving oil အေနနဲ႔လည္းအသံုးၿပဳႏိုင္ပါေသးတယ္ ။ စမ္းသပ္မႈေတြ အရ သံလြင္ဆီလိမ္းေပးၿခင္းၿဖင့္ သံလြင္ဆီနဲ႔ UVB rays ေတြထိေတြ႔ရင္ က်ဴမာနဲ႔ အေရၿပားကင္ဆာေတြကို ကာကြယ္ေပးႏုိင္တဲ့အစြမ္းလည္း ရွိေနၿပန္ပါတယ္ ။
သံလြင္ဆီဟာ အလာ့ဂ်စ္ ဓါတ္မတည့္မႈေတြမၿဖစ္ေစႏုိင္ပါဘူး ။ သံလြင္ဆီမွာ ၀မ္းေပ်ာ့ေစတဲ့ laxative စြမး္ရည္ ရွိၿပီး ဒါေၾကာင့္ သူ႔ကို stool softener အၿဖစ္သံုးႏိုင္ပါတယ္ ။ ဒါ့အၿပင္ အူေတြက်ံဳ႕တာ ကိုလည္း တား ဆီးေပးႏုိင္ပါတယ္ ။ သံလြင္ဆီမွာပါတဲ့ Oleocanthal ဟာ cyclooxygenase (COX) အင္ဇုိင္းကို တား ဆီးေပး တဲ့ Non-selective inhibitor လည္းၿဖစ္ပါတယ္ ။ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးထဲက ibuprofen နဲ႔သြားဆင္ ပါတယ္ ။
သံလြင္ဆီရဲ႕ ေကာင္းက်ိဳးေတာ္ေတာ္မ်ားဟာ ထပ္ၿပီး ရွာေဖြရရင္ေတာ့ ေၿပာကုန္ႏုိင္မယ္မထင္ပါဘူး ။ ဒါေၾကာင့္ အစြမ္း ထက္ သံလြင္ဆီရဲ႕ ေကာင္းက်ိဳးကို ေဖာ္ၿပေပးရင္း ဒီတင္ပဲရပ္နားပါရေစ ။
သက္တန္႔ခ်ိဳ
Ref : wikipedia
photo copy from google search
originally posted by thettantcho
No comments:
Post a Comment